• Home
• Canon Text
• देवनागरी
• सूत्रपिटक
• महायानसूत्र
• देवभवनभ्रमणं त्रयोदशं प्रकरणम्

देवभवनभ्रमणं त्रयोदशं प्रकरणम्

Technical Details

देवभवनभ्रमणं त्रयोदशं प्रकरणम्।



अथार्यावलोकितेश्वरो ज्वलदिवाग्निपिण्डमाकाशेऽन्तर्हितः। ततो देवभवनं गत्वा शुद्धावासकायिकदेवपुत्राणां सकाशमुपसंक्रान्तः। उपसंक्रम्य ब्राह्मणरूपमात्मानमभिनिर्मायागमत्। तत्र देवनिकायेषु सुकुण्डलो नाम देवपुत्रो दरिद्रो दुश्चित्तश्चेति। अथ आर्यावलोकितेश्वरः स तेन ब्राह्मणरूपेण तस्य देवपुत्रस्य सकाशमुपसंक्रान्तः। उपसंक्रम्य सर्वेषां देवानां दारिद्र्यदुःखव्युपशमाय तं देवपुत्रमेतदवोचत्–बुभुक्षितोऽहं तृषितश्चेति। अथ स देवपुत्रो रुदंस्तं ब्राह्मणमेतदवोचत्–न च मे ब्राह्मण किंचित्संविद्यते। ब्राह्मणोऽवोचत्–अवश्यं त्वया मम किंचिद्दातव्यम्। अथ स देवपुत्रो विमानं प्रविश्य सर्वभाण्डं निरभ्यवेक्षितुमारब्धः। स च परिपतितं निवेशनं दिव्यैर्महार्है रत्नभाण्डैः परिपूर्णं दक्षिणपार्श्वम्, अन्यानि च भाण्डानि दिव्यरसरसाग्रोपेतैराहारैः परिपूर्णानि वामपार्श्वे विमानस्य वस्त्राभरणैः सर्वपुष्पगन्धादिभिः परिपूर्णानि॥



अथ स देवपुत्र एतद् दृष्टैवं चिन्तामापेदे–अवश्यमयं स सत्पात्रो द्वारे स्थितो यस्य दर्शनमात्रेणापिदृशी लक्ष्मीर्ममानुप्राप्ता। अथ स देवपुत्रस्तं ब्राह्मणमाहूयैवमाह–एहि ब्राह्मण, इदं विमानं प्रविश। स च ब्राह्मणस्तेन देवपुत्रेण विमाने प्रविश्य तैर्दिव्यरत्नैः प्रतिपादितः, दिव्यै रसरसाग्रोपेतैराहारैर्भोजितः, दिव्यैर्वस्त्रैः प्रवारितः। स भुक्त्वा च स्वस्तिकारमनुकुरुते। अथ स देवपुत्रस्तं ब्राह्मणमेतदवोचत्–भो ब्राह्मण, कतमाया भूम्यास्त्वमागतः? ब्राह्मण आह–जेतवननाममहाविहारादहमागतः। अथ स देवपुत्रस्तमेतदवोचत्–कीदृशी सा भूमिः? अथ स ब्राह्मणो देवपुत्रमेतदवोचत्–तथागताध्युषिता सा भूमी रमणीया दिव्यमणिरत्नपरिखचिता परिशोभिता। परिभोगाय च तद्भूमौ दिव्यकल्पवृक्षाः प्रादुर्भूताः, मनोरमाणि पुष्पाणि प्रादुभर्वन्ति, विविधाः पुष्करिण्यो दृश्यन्ते, विविधाश्च शीलवन्तो गुणवन्तो दक्षिणीया दृश्यन्ते विश्वभुवः। तथागतस्यानेकानि प्रातिहार्याणि दृश्यन्ते। एवं सा परमरमणीया देवपुत्र भूमिः। अथ स देवपुत्रस्तं ब्राह्मणमेतदवोचत्–अवश्यं त्वया ब्राह्मण सत्यं प्रत्याहारः कर्तव्यः। अथवा त्वं देवोऽसि, मनुष्योऽसि वा? न च मनुष्यस्येदृशं निमित्तं भवति यादृशं तव निमित्तं भवति। अथ स ब्राह्मणस्तमेतदवोचत्–न देवः, अपि तु मानुषोऽहं बोधिसत्त्वभूतः। एवं हीनदीनानुकम्पको बोधिमार्गमुपदर्शकः। अथ स देवपुत्रस्तस्मै मौलिकुण्डलमुपनामयति, उपनामयित्वा च स देवपुत्र इमां गाथां भाषित(वान्)–



अहो गुणमयं क्षेत्रं सर्वदोषविवर्जितम्।

अद्यैव वापितं बीजं अद्यैव फलसंपदम्॥

अथ स देवपुत्र इमां गाथां भाषित्वा तत्रैव प्रक्रान्तः॥

इति देवभवनभ्रमणं नाम त्रयोदशं प्रकरणम्॥